عزت الله مرتضایی روزهای پایانی آخرین فصل تابستان 1344 در شهرستان تویسرکان واقع در جنوب غربی دامنه کوه الوند در خانوده ای مذهبی متولد شد. سومین پسر و ششمین فرزند خانواده است. از طرف پدر با چهار واسطه و از طرف مادر به چندین واسطه بروجردی است. حاج بابای بروجردی جد چهارم او تاجر بوده که به تویسرکان آمده و مقیم آنجا شد. بیش از این اطلاعی از اقوام و خویشان بروجردی در دست نمی باشد. فامیل مادری با پسوند شریفی بروجردی است. شغل پدران او رنگ رزی و بافندگی یا جولایی بوده که الان نام یکی از محلات تویسرکان بدین نام یعنی جولستان (محل جولایان و بافندگان) مزین است. بافندگی را تا مقام استادی نزد پدر آموخت و مدیر کارگاه بافندگی شد.

دیپلم را در رشته ی مکانیک در سال 1362 با رتبه نفر اول از هنرستان شهید رجایی اخذ کرد.

همین سال به خدمت مقدس سربازی رفت و در سال 1364 آن را به پایان رساند. در سربازی توفیق حضور داوطلبانه به جبهه ی نبرد حق علیه باطل یافت. در آنجا با کتاب های شهید مطهری آشنا شد و جذب علوم اسلامی گردید.

در سال 1365 به حوزه علمیه شیخ علی خان زنگنه تویسرکان وارد شد. تجوید و مقدمات صرف و نحو را در آنجا گذراند.

سال 1366 به حوزه علمیه قم مدرسه امام صادق علیه السلام هجرت نمود.

از 66 تا 69 ادبیات، از 69 تا 74 سطح و از 74 تا 82 سطح عالی فقه و اصول را گذراند.

شرح لمعه  را نزد سید محمد علی آل غفور (ره)، سید ... مدنی و سید احمد حسین حسینی خراسانی، معالم الاصول را نزد سید علی حسینی همدانی، اصول الاستنباط را نزد سید عباس حسینی قزوینی، رسائل را نزد سید هاشم حسینی بوشهری و نوار استاد اعتمادی، مکاسب (محرمه و بیع) را نزد محسن دوزدوزانی و (خیارات) ... صلواتی و کفایة الاصول جلد اول را نزد علی محمدی خراسانی و جلد دوم را نزد محسن کدیور فراگرفت. 

کشف المراد را نزد سید جواد مظلومی آموخت. 

(نوار) بدایة الحکمة استاد فیاض و (نوار) نهایة الحکمة آیت الله مصباح یزدی گوش کرد.

تفسیر جوامع الجامع سوره مائده را نزد بابایی آموخت.

بدایة الحکمة، منازل السائرین و شرح فصوص الحکم را نزد نور الله مرتضایی (عموی خود) فراگرفت.

اسفار جلد اول آیت الله مصباح یزدی را از طریق رادیو و جلدهای 5 و 6 و 7 را نزد آیت الله انصاری شیرازی آموخت.

(نوار) شرح فصوص الحکم آیت الله جوادی آملی و مقداری از مصباح الانس را نزد آیت الله حسن زاده آملی آموخت.

از سال 1374 به دروس سطح عالی فقه و اصول راه یافت. مقداری از ظنون خاص و خبر واحد را نزد آیت الله العظمی فاضل لنکرانی (ره) و استصحاب را نزد آیت الله العظمی صالحی مازندرانی (ره) صوم و اعتکاف و مکاسب محرمه را نزد آیت الله العظمی جوادی آملی آموخت.